4. آیه مباهله
«فَقُلْ تَعالَوْا
نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَکُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ
أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ
عَلَى الْکاذِبین» ( 1 )، بگو: بیایید پسران ما و پسران شما و زن‌های ما و
زن‌های شما و آ نهایی که به منزله جان ما و جان شما باشند، دعوت کنیم. آن
گاه در حق یکدیگر نفرین نماییم و لعنت خدا را بر دروغ‌گویان قرار دهیم.
غالب مفسران و محدثان شیعه و اهل تسنن تصریح
کردهاند که آیه مباهله در حق اهل بیت پیامبر ص نازل شده است و پیامبر
تنها کسانى را که همراه خود به میعادگاه برد فرزندانش حسن و حسین (ع) و
دخترش فاطمه (ع) و على (ع) بودند، بنا بر این منظور از [أبناءنا] در آیه
منحصراً [حسن و حسین] (ع) هستند، همان طور که منظور از [نساءنا] فاطمه (ع)،
و منظور از [أنفسنا] تنها على (ع) بوده است و احادیث فراوانى در این زمینه
نقل شده است.
از جمله،
مسلم نیشابوری در صحیح خود روایتی را از سعد بن ابی وقاص نقل می‌کند که
گفت وقتی که این آیه نازل شد «فقل تعالوا ندع أبناءنا وأبناءکم»، رسول خدا
(ص) علی و فاطمه و حسن و حسین را خواندند و فرمودند خداوندا، اینان اهل بیت
من هستند. ( 2)
از جابر
روایت شده است که گفت: مقصود از «أنفسنا وأنفسکم» رسول خدا (ص) و علی بن
ابی طالب است؛ و مقصود از «أبناءنا» حسن و حسین و مقصود از «نساءنا» فاطمه
است. ( 3 ،4)
به همین جهت
بارها پیامبر اکرم (ص) فرمود: «من أَحَبَّ عَلِیًّا فَقَدْ
أَحَبَّنِی...»(5، 6 )، هر کس على را دوست بدارد من دوست داشته است؛ و
فرمود: «مُحِبُّکَ مُحِبِّی وَ مُبْغِضُکَ مُبْغِضِی» ( 7 )، دوستدار تو
دوست من است، و دشمن تو دشمن من.
شخصى
از پیامبر اکرم (ص) پرسید: «إِنَّکَ تُحِبُ عَلِیّاً؟ قَالَ أَ وَ مَا
عَلِمْتَ أَنَّ عَلِیّاً مِنِّی وَ أَنَا مِنْهُ.» ( 8 )، اى رسول خدا على
علیه‌السلام را دوست مىدارى؟ فرمود: مگر نمىدانى که على از من و من از
اویم.
1. سوره، آل عمران، (3)، آیه 61.
2 . القشیری النیسابوری، مسلم بن الحجاج. تحقیق : محمد فؤاد عبد الباقی، ج 4، ص 1871. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
3 . الدمشقی، اسماعیل بن عمر، تفسیر القرآن العظیم، ج 1، ص 371 . بیروت: دار الفکر، 1401 ق.
4. السیوطی، عبد الرحمن بن الکمال، الدر المنثور، ج 2، ص 231. بیروت: دار الفکر، 1993.
5. القاسم الطبرانی، سلیمان بن أحمد. المعجم الکبیر، ج 23، ص 380، ح 901.
تحقیق : حمدی بن عبدالمجید السلفی. الموصل: مکتبة الزهراء. چاپ دوم،1404 ه.
6. النیسابوری، محمد بن عبدالله. المستدرک على الصحیحین. تحقیق : مصطفى
عبد القادر عطا، ج 3، ص 141، ح 4648. بیروت: دار الکتب العلمیة. چاپ
اول،1411 ه.
7. ابن بابویه، محمد بن على، الأمالی (للصدوق)، 125. تهران: کتابچی. چاپ: ششم، 1376 ش.
8. ابن شهر آشوب مازندرانى، محمد بن على، مناقب آل أبی طالب علیهم السلام، ج 2، ص 220. قم: علامه. چاپ: اول، 1379 ق.
