8. آیه اولی الامر:
«یا أَیُّهَا
الَّذینَ آمَنُوا أَطیعُوا اللَّهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی
الْأَمْرِ مِنْکُم» ( 1)، اى افرادى که ایمان آوردهاید! خدا و رسول و
صاحبان امر خود را اطاعت کنید.
اولوالأمر چه کسانى هستند؟
مفسرین اهل سنت در این مسئله اختلاف نظر دارند، بعضی از مفسرین اهل سنت
معتقدند که منظور از اولوالأمر حکام و سلاطین است. بعضی دیگر معتقدند که
منظور از اولوالأمر علما و فقها است. بعضی دیگر معتقدند که منظور از این
کلمه خلفاى چهارگانه نخستینند؛ و بعض دیگر معتقدند که منظور از اولوالأمر
صحابه و یاران پیامبر (ص) است.
مفسرین شیعه در این زمینه اتفاق نظر
دارند که منظور از اولوالأمر، امامان معصوم مىباشند، و این مقام از طرف
خداوند متعال و پیامبر اکرم (ص) به آنها سپرده شده است، و غیر آنها را
شامل نمىشود. چنانکه پیامبر اسلام (ص) خطاب به حضرت علی (ع) فرمود: «اما
ترضى ان تکون منى بمنزلة هارون من موسى حین قال اخْلُفْنِی فِی قَوْمِی وَ
أَصْلِحْ فقال عز و جل (وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُم)» ( 2 )، آیا دوست
ندارى نسبت به من همانند هارون (برادر موسى) نسبت به موسى (ع) باشى، آن
زمانى که موسى به او گفت: در میان بنى اسرائیل جانشین من باش و اصلاح کن،
سپس خداوند عز و جل فرمود: «وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُم». حدیث منزلت در
کتب معتبر شیعه و اهل سنت آمده است. معتبرترین کتب روایی اهل سنت این حدیث
را این گونه نقل میکند که پیامبر اکرم (ص) خطاب به حضرت علی (ع) فرمود:
«أَمَا تَرْضَى ان تَکُونَ مِنِّی بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ من مُوسَى» (3 )،
آیا دوست ندارى نسبت به من همانند هارون نسبت به موسى (ع) باشى. یعنی همان
گونه که هارون خلیفه و جانشین حضرت موسی بود، علی (ع) خلیفه و جانشین
پیامبر اسلام (ص) است. مگر نبوت چون که باب نبوت با آمدن پیامبر اسلام (ص)
بسته شد.
1. سوره، نساء، (4)، ایه 59.
2 . مرعشی نجفی، سید شهاب الدین. شرح احقاق الحق، ص 425. قم: مکتبه آیة مرعشی نجفی.
3
. القشیری النیسابوری، مسلم بن احجاج. صحیح مسلم. تحقیق: محمد فواد
عبدالباقی، ج 4، ص 1871، ح 2404. بیروت: دار احیاء التراث العربی.