این روایت منسوب است به ابن مسعود: «لو وضع علم عمر فی کفة میزان ووضع علم الناس فی کفة لرجح علم عمر» (المستدرک علی الصحیحین، ج 3، ص 92، ح 4497).
اگر علم عمر در یک کفّه ترازو و علم همه ساکنان زمین در طرف دیگر نهاده شود هر آینه علم عمر سنگینی خواهد کرد.
قضاوت با شماست:
1. قرطبی با سند صحیح از عبدالله بن عمر نقل کرده است: «تعلم عمر البقرة فی اثنتی عشرة سنة فلما ختمها نحر جزورا» (تفسیرالقرطبی، ج 1، ص 40).
دوازده سال طول کشید تا عمر سوره بقره را حفظ کرد، وقتی آن را تمام کرد شتری قربانی کرد.
کسی که چنین حافظهای دار چگونه ممکن است علمش از همه ساکنان زمین بیشتر باشد؟
2. عمر اعتراف میکند که، همه مردم از عمر داناترند حتّی زنان پرده نشین. آیا تعجب نمیکنید از امامی که اشتباه میکند وزنی که درست میفهمد. «کل الناس أفقه من عمر، حتى ربات الحجال ألا تعجبون من إمام أخطأ وامرأة أصابت» 0 شرح نهجالبلاغه، ج 1، ص 115.
چگونه ممکن است کسی که اعتراف میکند همه از او داناتر است، ولی علم او از همه سنگینتر باشد؟
3. وقتی عمر روی منبر آیه : «وحدائق غلبا وفاکهة وأبّا» خواند گفت: به خدا قسم این تکلّف است، و چه اشکالی دارد که معنای «أبّ» را ندانی. «هذا لعمر الله هو التکلف فما علیک أن لا تدری ما الأب» (فتح القدیر، ج 5، ص 378).
با توجه به این که خود قران معنای واژهاش را بیان کرد ولی عمر او را تکلّف میداند، چگونه ممکن است علمش از همه بیشتر باشد؟