1. دعوت به یکتا پرستی. (لااله الا الله)
دعوت به یکتا پرستی مهم ترین پیام پیامبر اسلام به جامعه بشری است . اگر جامعه بشری تنها به همین پیام عمل می کرد تمام مشکلاتی که امروز جامعه بشری به آن مبتلا است وجود نمی داشت.
2. دعوت به عدالت. (اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَى)
تردیدی نیست که ظلم کلید تمام بدبختی هاست، اگر ظلم نبود هیچ بدبختی و گرفتاری نبود. در جامعه ای که ظلم نشود و عدالت اجرا شود چنین جامعهای به طور قطع مورد لطف و محبت پروردگار قرار خواهد گرفت؛ و آثار و فواید فراوانى نصیب چنین جامعه ای میشود.
3. دعوت به اخلاق نیک («إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکَارِمَ الْأَخْلَاقِ»
«بهراستی که من مبعوث شدم تا شرافتهای اخلاقی را کامل و تمام کنم. یکی از معضلات جامعه بشری بد اخلاقی است. منشأ بسیاری از دعوا ها و نزاعها بد اخلاقی است.
4. دعوت به آزادی از اسارت (وَلَا یَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضًا أَرْبَابًا مِنْ دُونِ اللَّهِ)
(و بعضی از ما، بعضی دیگر را -غیر از خدای یگانه- به خدایی نپذیرد.) خدا در این آیه به معنای خالق نیست، به معنای مولی است ، ما نه باید برده دیگری باشیم، و یک عده نباید دیگران را به بردگی بگیرند. مشکل دیگر جامعه بشری این است که فکرمی کنند که هرکسی که دارای قدرت وثروت است باید دیگران در خدمت اوباشند و او از دیگران برتر است. اگر جامعه به این پیام عمل کند مشکلات بسیاری بر طرف می شود و بسیاری از جنگها ونزاعها از بین میرود.
5. دعوت به فرا گیری علم و دانش(طلب العلم فریضه علی کل مسلم و ان طالب العلم یستنفر له کل شیء حتی الحیتان فی البحر.»
(جستن علم بر هر مسلمانی واجب است. و همه چیز، حتی ماهیان دریا برای جویای علم، آمرزش می طلبند.) تردیدی نیست که تمام بدبختی های بشر به خاطر جهل و نادانی است، اگر انسانها بدانند، نه فقری وجود دارد و نه نزاعی و نه دردی. چه خوب بود که همه به این فریضه عمل می کردند.
6. دعوت به تفکر و تعقل
در قرآن کریم بیش از 50 مورد واژه تفکر و تعقل و تدبر استفاده شده است ، از جمله بقره(266، 219، 269)، آل عمران( 13، 137،191)، انعام(11، 36، 50، 152)، اعراف(3، 173، 185، 201)، یونس( 24، 73، 101)، یوسف(109، 111)، رعد(3)، حجر(75)، نحل(11، 36)و فرقان(50، 73) . تردیدی نیست که اغلب گرفتاریهای بشر در مورد زندگی به خاطر عدم تعقل و تفکر است، اگر انسان ها قبل از هر اقدامی فکر کند مسلما کمتر گرفتار می شود.
7. دعوت به راستگویی و پرهیز از دورغ
«وَقُل رَّبِّ أَدْخِلْنِی مُدْخَلَ صِدْقٍ وَأَخْرِجْنِی مُخْرَجَ صِدْقٍ وَاجْعَل لِّی مِن لَّدُنکَ سُلْطَاناً نَّصِیراً»
وای رسول ما، دائم دعا کن که بارالها مرا به قدم صدق وارد کن و به قدم صدق بیرون آور و از جانب خود قدرتی به من عطا فرما که یار و مددکار باشد.
تردیدی نیست که صداقت در گفتار و اندیشه و عمل، در ارتباط با خود و خدا و دیگران و در همه شئون زندگی یک ارزش اخلاقی و انسانی بسیار مهم میباشد. که فوائد بسیار مهمی به وسیله صداقت و راستی نصیب فرد صادق و جامعه میشود. صداقت و راستی میان افراد جامعه متضمن بقای اجتماع است، در اجتماع که صداقت نباشد آن اجتماع متحمل آسیبهای فراوان میشوند، مثل نفاق، نیرنگ، عوام فریبی، شیادی، سرقت، کم فروشی، کم کاری، جعل و تقلب و دهها خصیصه منفی دیگر را به بار میآورند.
8. نهی از اسراف
«کُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا»
بخورید و بیاشامید و اسراف نکنید.
تردیدی نیست که اسراف، زیادهروی و ضایع نمودن نعمتها را که آثار بسیار مخرب مادی و معنوی دارد، که باعث فقر و ضلالت و گمراهی و هلاکت جامعه میشود. اگردرجامعه اسراف نبود دیگرفقر،گرفتاری و بیماری نبود.
9. ...