مقدمه
با توجه به شواهد و قرائن موجود، انسانها نه برحسب خلقت نسبت به یکدیگر برتری دارند، زیرا ماهیت همه آنها یکی هستند و همه آنها از خاک آفریدهشده است: «فَإِنَّا خَلَقْناکُمْ مِنْ تُراب» ؛ من شمارا از خاک آفریدم؛ و نه برحسب نژاد نسبت به یکدیگر برتری دارند، چونکه نسب همه آنها یک زن و مرد است به نام آدم و حوا و ریشه همه یکی هستند: «یا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَ أُنْثى وَ جَعَلْناکُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا» ؛ اى مردم، ما شمارا از یک مرد و زنى آفریدیم و شمارا تیرهها و قبیلهها قراردادیم تا یکدیگر را بشناسید. مگر افراد خاصی مانند انبیا و اولیا که برگزیدگان الهی در جوامع بشری است و نسبت به دیگران برتری دارند که دلیل محکم و متقن در مورد برتری انبیا و اولیا بر سایرین وجود دارند؛ اما در مورد صحابه چنین دلیلی وجود ندارد.
بنابراین
آنچه موجب افضلیت وبرتری میشود معیارهای دیگر است، مانند ایمان، علم، پاکی، تقوا
و جهاد .